โครงการ “สื่อเพื่อฟื้นฟูการพัฒนาเด็กปฐมวัย ในวิถีชีวิตใหม่”

ประเภทโครงการเชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Grant)
ประเด็น : วิถีชีวิตใหม่ (New Normal) กับสังคมดิจิทัล

หลักการและเหตุผล

ก่อนการแพร่ระบาดของโควิด 19 นั้น สถานการณ์เด็กปฐมวัยในประเทศไทย ก็ตกอยู่ในช่วงวิกฤตหนักหน่วงมาอย่างต่อเนื่องแล้ว ข้อมูลจากองค์การยูนิเซฟ ประเทศไทย รวมถึงรายงานการพัฒนาเด็กปฐมวัย ปี 2562 โดยคณะอนุกรรมการตรวจและประเมินผลภาคราชการกลุ่มกระทรวง คณะที่ 2 ระบุว่า

เมื่อทั่วโลกตกอยู่ในวิกฤตโควิด 19 เป็นเวลาต่อเนื่องยาวนานกว่า 2 ปี โดยเฉพาะมาตรการล็อคดาวน์นั้น ทำให้เด็กๆ ไม่มีความสุข เพราะไม่สามารถออกไปวิ่งเล่น พบปะผู้คน เพื่อเรียนรู้โลกตามธรรมชาติของพัฒนาการ ซ้ำร้ายต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่สร้างความเครียดเรื้อรัง ที่ส่งผลกระทบรุนแรงต่อโอกาสในการพัฒนาเด็กปฐมวัยทุกมิติ ทำให้เกิดปัญหาพัฒนาการล่าช้าทุกด้าน คณะอุนกรรมการด้านสื่อ เพื่อการพัฒนาเด็กปฐมวัย ระบุไว้ในข้อเสนอเชิงนโยบาย ปี พ.ศ. 2564 โดยวิเคราะห์ว่า เด็กปฐมวัยสูญเสียอะไรไปบ้างในช่วงโควิด 19
o เด็กสูญเสียวิถีชีวิตปกติ เด็กถูกบังคับให้อยู่ในที่จำกัด ถูกจำกัดการเรียนรู้และการรับบริการด้านสุขภาพ
o เด็กสูญเสียโอกาสในการส่งเสริมพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน
 ด้านร่างกาย : เข้าไม่ถึงโภชนาการที่ดี ถูกจำกัดการเคลื่อนไหวร่างกาย ไม่ได้ออกไปวิ่งเล่น การใส่หน้ากากอนามัยทำให้เด็กได้รับอากาศไม่เพียงพอ
 อารมณ์จิตใจ : เด็กอยู่ในภาวะเครียดเรื้อรัง มีผลกระทบต่อสมอง จากสาเหตุพ่อแม่เครียด รายได้ลดลงหรือขาดรายได้ เด็กรับรู้ได้ อาจมีการใช้ความรุนแรงในครอบครัว การดุด่า ละเลยขาดการเอาใจใส่ดูแล
 ภาษาและสังคม : เด็กไม่ได้ออกไปเล่นกับเพื่อน กิจกรรมต่างๆ หายไป ไม่ได้พบปะโลกภายนอก ขาดทักษะสังคม
 สติปัญญา : เรียนผ่าน Online ขาดผู้ดูแล ไม่สอดคล้องกับธรรมชาติการเรียนรู้ตามวัย เด็กอยู่กับหน้าจอมือถือ โทรทัศน์ เสี่ยงติดจอ ติดเกม ส่งผลต่อการพัฒนาทักษะทางภาษา

เด็กไทยมีระดับการพัฒนาเพียงร้อยละ 60
ของศักยภาพสูงสุดที่สามารถเป็นได้

สาเหตุสำคัญมาจาก ความเชื่อที่ไม่ถูกต้องในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ปัญหาครอบครัวเปราะบาง การศึกษาขาดคุณภาพ และภาวะโภชนาการที่ยังไม่เพียงพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การไม่ให้ความสำคัญในการพัฒนาเด็กปฐมวัยอย่างจริงจัง ด้วยสังคมและผู้เกี่ยวข้องยังไม่ตระหนักว่า “ปฐมวัย คือรากฐานของชีวิต” ความรู้สมัยใหม่ด้านประสาทวิทยา ชี้ชัดว่า การแตกแขนงของเส้นใยสมองที่เกิดจากประสบการณ์และการเลี้ยงดูในช่วงปฐมวัย จะกลายเป็นโครงสร้างเส้นใยในสมอง ที่กำหนดบุคลิกภาพของบุคคลนั้นไปตลอดชีวิต

จากข้อมูลข้างต้น จึงเป็นเหตุอันสมควรเร่งด่วนในการดำเนินงานสื่อสารให้ความรู้ ความเข้าใจแก่พ่อแม่ ผู้ปกครอง ครูและสังคม รณรงค์ให้เกิดความตระหนัก หันมาเห็นความสำคัญ ความจำเป็น และสร้างค่านิยมใหม่ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย เพื่อร่วมกันเร่งฟื้นฟูการพัฒนาเด็กปฐมวัย ในชีวิตวิถีใหม่ หลังโควิด 19 ให้พร้อมเติบโตเป็นพลเมืองคุณภาพของประเทศต่อไป

วัตถุประสงค์การประชาสัมพันธ์

1. เพื่อสร้างสรรค์สื่อที่สร้างความตระหนัก และความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องในการสร้างวิถีชีวิตใหม่ในการฟื้นฟู ดูแล พัฒนาเด็กปฐมวัย ซึ่งได้ดรับผลกระทบรุนแรงในช่วงโควิด แก่พ่อแม่ ผู้ปกครอง และครู โดยเน้นการใช้สื่อที่เหมาะสมกับบริบทสังคมดิจิทัล
2. เพื่อขยายเครือข่ายสื่อด้านปฐมวัย และเครือข่ายผู้ทำงานเกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็กปฐมวัย อาทิ โรงเรียนอนุบาล ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจำตำบล อสม. ฯลฯ ให้เข้มแข็ง เสริมพลังเครือข่ายด้วยการส่งมอบสื่อ เพื่อสนับสนุนการเผยแพร่ให้ความรู้ ความเข้าใจ แก่กลุ่มเป้าหมาย
3. เพื่อส่งเสริมนักสื่อสารรุ่นใหม่ให้ตระหนักในความสำคัญ และเข้าใจในสถานการณ์ปัญหาที่กระทบเด็กปฐมวัย ได้มาร่วมคิดค้นสร้างสรรค์สื่อที่ตอบสนองพ่อแม่รุ่นใหม่ในยุคดิจิทัล
4. เพื่อรณรงค์ให้คนทั้งสังคมตระหนักในความสำคัญของปฐมวัย และเห็นปัญหาที่กระทบเด็กปฐมวัยหลังโควิด และร่วมมือกันสร้างสภาพแวดล้อมที่เกื้อกูล ฟื้นฟูการพัฒนาเด็กปฐมวัยอย่างจริงจัง เพื่อให้ปฐมวัยเป็นช่วงวัยฐานรากที่แข็งแกร่งของชีวิตพลเมืองในสังคมสูงอายุต่อไป

เป้าหมายการประชาสัมพันธ์ 

• พ่อแม่ ผู้ปกครองของเด็กปฐมวัย
• ครู ผู้บริหารการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับเด็กปฐมวัย
• ชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
• สื่อมวลชน โดยเฉพาะสื่อโซเชียลมีเดีย
• นักสื่อสารรุ่นใหม่

กลุ่มเป้าหมายรอง

• ประชาชนทุกเพศ ทุกวัย และสังคมทั่วไป

กรอบการดำเนินงานโครงการ

          การพัฒนาเนื้อหาความรู้

• E-book 5 เรื่อง ความรู้ แนะนำเทคนิควิธี และ How-to ที่เข้าใจและนำไปใช้ได้ง่ายๆ
• 30 บทความ เนื้อหาน่ารู้ เพื่อสื่อสารในสื่อกระแสหลัก สื่อโซเชียลมีเดีย เครือข่ายวิทยุ
• Infographic จำนวนไม่น้อยกว่า 15 ชิ้น
• คู่มือปฐมวัยในวิถีชีวิตใหม่ สำหรับ อสม.

การพัฒนานักสื่อสารรุ่นใหม่

• รับสมัครนิสิต นักศึกษา ที่สนใจเข้าร่วมจำนวน 3 ทีม
• จัดอบรมนักสื่อสารรุ่นใหม่ รูปแบบ Online
• จัดค่าย Online Workshop สำหรับนักสื่อสารรุ่นใหม่ที่ได้รับคัดเลือกเข้าร่วมโครงการ

การพัฒนาสื่อหลากหลายรูปแบบ

• นักสื่อสารรุ่นใหม่ ร่วมผลิตสื่อ VDO Clip และสื่อสร้างสรรค์ต่างๆ พร้อมจัดทำแผนประชาสัมพันธ์ เผยแพร่และนำเสนอผลการประชาสัมพันธ์ที่น้อง ๆ ดำเนินการเผยแพร่ ไม่น้อยกว่า 2 ช่องทาง

**ทั้งนี้โครงการจะมอบเงินสนับสนุนการดำเนินงานผลิตสื่อและเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้กับทีมที่ผ่านการคัดเลือก ทั้ง 3 ทีม ๆ ละ 60,000 บาท (รายละเอียด – ตามเงื่อนไขที่โครงการกำหนด)

เวทีเครือข่ายสื่อปฐมวัย

• เวทีประชุมเครือข่ายสื่อและผู้ทำงานด้านปฐมวัย รูปแบบ Online ร่วมเรียนรู้ ประเด็น
• การฟื้นฟูเด็กปฐมวัยวิถีใหม่
• การเชื่อและพัฒนาฐานข้อมูลเครือข่ายการสื่อสารปฐมวัย
• มอบสื่อแก่หน่วยงานหลักและเครือข่าย
• เวทีอบรมความรู้การฟื้นฟูการพัฒนาเด็กปฐมวัย ในวิถีชีวิตใหม่ แก่กลุ่มสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยทั่วประเทศที่สนใจ จำนวน 200 คน ระยะเวลา 1 วัน รูปแบบ Online

การเผยแพร่ประชาสัมพันธ์

• กิจกรรมแถลงข่าว
• การเผยแพร่ประชาสัมพันธ์โครงการ และสื่อต่างๆ ที่ผลิตขึ้นในโครงการ
• การสุ่มประเมินความรู้ ความเข้าใจของกลุ่มเป้าหมาย (ครอบครัว และครู) พร้อมประมวลผล เผยแพร่ผ่านช่องทางสื่อสารต่างๆ ของโครงการ

การรายงานผลการดำเนินการพร้อมข้อเสนอแนะ ต่อคณะกรรมการนโยบายพัฒนาเด็กปฐมวัยแห่งชาติ